नमस्कार मित्रणों सवागत आहे तुमच आजच्या ह्या रेसिपी ब्लॉक मदे आपण जाणून घेणार आहे, – Sponge Dosa Recipe In Marathi स्पंज डोसा हा एक चवदार पदार्थ आहे.
Table of Contents
प्रस्तावना
भारतीय खाद्यसंस्कृतीमध्ये डोसा एक विशेष स्थान राखतो. हे दक्षिण भारतातील एक लोकप्रिय डिश आहे, ज्याला आता संपूर्ण भारतभर पसंती मिळाली आहे. या लेखात, आपण स्पंज डोसा बद्दल माहिती घेणार आहोत, ज्याला त्याच्या खास स्वाद, बनवण्याची पद्धत आणि त्याच्या महत्त्वामुळे एक अद्वितीय स्थान प्राप्त झाले आहे.
स्पंज डोसा म्हणजे काय?
स्पंज डोसा हा एक प्रकारचा डोसा आहे जो आपल्या चवीच्या अनुभवामध्ये एक वेगळा बदल आणतो. पारंपरिक डोसा हे कुरकुरीत आणि थोडे पातळ असतात, पण स्पंज डोसा फुललेल्या आणि मऊ असतो. याला स्पंजसारखा चवदार बनवण्यासाठी खास पद्धतीने तयार केले जाते.
स्पंज डोसा कसा बनवला जातो?
स्पंज डोसा तयार करण्यासाठी, आपण विशेष दाल आणि तांदूळ वापरतो. या मिश्रणाला ferment केले जाते, ज्यामुळे त्याला एक खास चव येते. यानंतर, या मिश्रणाचे पिठले रांधून, तव्यावर हलके गरम करून स्पंज डोसा बनवला जातो.
स्पंज डोसा बनवण्यासाठी आवश्यक साहित्य
स्पंज डोसा बनवण्यासाठी काही मुख्य घटकांची आवश्यकता असते. यामध्ये:
- तांदूळ: 2 कप
- उडीद डाळ: 1 कप
- मोहरी: 1 चमचा
- आलं: 1 इंच तुकडा (तुकडे करून)
- निंदा: 1/2 चमचा
- साल: चवीनुसार
- पाणी: आवश्यकतेनुसार
- तूप/तेल: तव्यावर ओतण्यासाठी
साहित्याची तयारी
स्पंज डोसा बनवण्यासाठी, सर्वप्रथम तांदूळ आणि उडीद डाळ एका भांड्यात 6-8 तास भिजवावेत. नंतर, या भिजलेल्या मिश्रणाचे पीठ तयार करून त्याला ferment करावे लागेल. हा प्रक्रिया 8-10 तास घेतो.
स्पंज डोसा बनवण्याची पद्धत
स्पंज डोसा बनवण्यासाठी खालील स्टेप्स फॉलो करा:
1. मिश्रण तयार करणे
भिजवलेले तांदूळ आणि उडीद डाळ यांना एकत्र करून, मिक्सरमध्ये पाण्यासह मिश्रण करावे. मिश्रण मध्यम जाड असावे. यामध्ये आलं, मोहरी, आणि निंदा मिसळा. त्यानंतर, या मिश्रणाला 8-10 तास उकळण्यासाठी ठेवा.
2. तव्यावर स्पंज डोसा बनवणे
तव्याला मध्यम आचेवर ठेवा. तव्यावर थोडे तेल किंवा तूप घाला. एक कप मिश्रण तव्यावर ओता आणि सरळ गोलाकारात पसरवा. याला 2-3 मिनिटे शिजवा. शिजल्यानंतर, स्पंज डोसा तयार आहे. याला चटणी किंवा सांबरासोबत सर्व्ह करा.
स्पंज डोसा सर्व्ह करण्याचे विविध पर्याय
स्पंज डोसा सर्व्ह करताना त्याला विविध चटणींसोबत किंवा सांबरासोबत खाणे एक उत्तम पर्याय आहे. खाली काही चटणींचा उल्लेख आहे:
1. नारळाची चटणी
नारळाची चटणी स्पंज डोसा सोबत खाण्यासाठी एक उत्तम पर्याय आहे. यामध्ये ताज्या नारळाचे किस, हळद, हिरवी मिरची, आलं आणि निंदा मिसळा.
2. टोमेटो चटणी
टोमेटो चटणीही एक चवदार पर्याय आहे. यामध्ये ताज्या टोमॅटो, हळद, आलं आणि मसाला यांचा समावेश असतो.
3. सांबर
सांबर एक लोकप्रिय डाळ-आधारित ग्रेव्ही आहे, जी स्पंज डोसा सोबत खाण्यासाठी उत्तम आहे. यामध्ये ताज्या भाजीपाला आणि मसाल्यांचा समावेश असतो.
स्पंज डोसा बनवताना टाळायच्या चुका
स्पंज डोसा बनवताना काही सामान्य चुका टाळणे महत्त्वाचे आहे:
1. पीठ जाड असणे
स्पंज डोसा बनवण्यासाठी पीठ अत्यंत जाड नसावे. यामुळे डोसा स्पंजसारखा बनणार नाही.
2. पर्याप्त फर्मेंटेशन न करणे
फर्मेंटेशन प्रक्रिया महत्वाची आहे. योग्य फर्मेंटेशन न झाल्यास, डोसा चवदार आणि नरम होत नाही.
3. तव्याचा तापमान
तव्याचा तापमान कमी किंवा जास्त असल्यास, डोसा योग्यरित्या शिजणार नाही.
स्पंज डोसाचे पोषण मूल्य
स्पंज डोसा पौष्टिक आहारात एक महत्त्वाचा भाग आहे. यामध्ये तांदूळ आणि उडीद डाळ यांमुळे प्रोटीन, फायबर, आणि विविध व्हिटॅमिन्स असतात. यामुळे, स्पंज डोसा शारीरिक आणि मानसिक स्वास्थ्यासाठी उपयुक्त आहे.
स्पंज डोसा: विविधता आणि स्थानिक आवडी
स्पंज डोसा आपल्या क्षेत्रानुसार थोडा बदलतो. उदाहरणार्थ, उत्तर भारतात लोक स्पंज डोसा गव्हाच्या पिठाने तयार करतात, तर दक्षिण भारतात पारंपरिक तांदळाच्या पिठाने.
आमच्या आवडत्या स्पंज डोसा रेसिपी
आपल्या कुटुंबासाठी किंवा मित्रांसाठी खास स्पंज डोसा तयार करायचा असल्यास, खाली दिलेली रेसिपी नक्की ट्राय करा:
1. पनीर स्पंज डोसा
पनीर स्पंज डोसा बनवण्यासाठी, स्पंज डोसाच्या मिश्रणात चिरलेला पनीर, मिरची, आणि मसाले घालून तयार करा.
2. भाजी स्पंज डोसा
त्याच प्रकारे, आवडत्या भाज्या जसे की बटाटे, गाजर, आणि मटार यांचा समावेश करून स्पंज डोसा तयार करणे.
निष्कर्ष: स्पंज डोसा – एक स्वादिष्ट अनुभव
स्पंज डोसा बनवणे हे केवळ एक पाककला नाही, तर एक अनुभव आहे. प्रत्येक बाईटमध्ये, आपल्याला त्याची खास चव आणि पोषण मूल्य समजून येते. हे कशाप्रकारे बनवायचे, कोणते साहित्य वापरायचे, आणि कोणत्या चटणीसोबत खायचे हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.
हे पान वाचा : फ्लॉवर मटार भाजी रेसिपी – Flower Matar Bhaji Recipe In Marathi
हे पान वाचा: फ्लॉवर मटार भाजी रेसिपी – Flower Matar Bhaji Recipe In Marathi
हे पान वाचा: चटकदार मिसळ पाव Misal Pav Recipe In Marathi
हे पान वाचा: लिंबाचे गोड लोणचे रेसिपी – Limbache God Lonche Recipe In Marathi
FAQ
स्पंज डोसा किती वेळा खाऊ शकतो?
स्पंज डोसा सहसा नाश्त्यात किंवा रात्रीच्या जेवणात खाल्ला जातो, पण आपल्या आवडीनुसार हे जेवणात कोणत्याही वेळी खाल्ले जाऊ शकते.
स्पंज डोसा बनवताना कोणती सामग्री आवश्यक आहे?
स्पंज डोसा बनवण्यासाठी तांदूळ, उडीद डाळ, आलं, मोहरी, आणि पाणी आवश्यक आहे.
स्पंज डोसा कसा ठेवावा?
स्पंज डोसा थोडा थंड झाल्यावर ताज्या चटणी किंवा सांबरासोबत ठेवावा.
स्पंज डोसा कसा फर्मेंट करावा?
स्पंज डोसा मिश्रणाला 8-10 तास फर्मेंट करणे आवश्यक आहे. त्यामुळे त्याला चव येईल आणि तो मऊ बनेल.
स्पंज डोसा किती काळ टिकतो?
ताज्या स्पंज डोसा चवदार असतात. त्यामुळे ते बनवल्यावर लगेच खाणे उत्तम आहे, पण जर टिकवायचे असल्यास, ते 1-2 दिवस फ्रिजमध्ये ठेवले जाऊ शकतात.